Ponadczasowa kuchnia. Jak ją urządzić?

Ponadczasowa kuchnia to rozwiązanie, które obecnie – w dobie rosnącej świadomości i odpowiedzialności ekologicznej oraz wysokich cen materiałów i robocizny – cieszy się ogromnym wręcz zainteresowaniem inwestorów. Jak urządzić kuchnię na lata – kuchnię, która dobrze poradzi sobie tak z intensywną eksploatacją, jak i stale zmieniającymi się trendami? Sprawdzamy, jakich porad w tej kwestii najcześciej udzielają uznani projektanci i architekci wnętrz. 

Ponadczasowa kuchnia – funkcjonalność 

Kluczem do zaaranżowania ponadczasowej kuchni jest właściwy projekt. Tylko pomieszczenie, w którym wykonywanie różnych codziennych czynności (rozpakowywanie zakupów, gotowanie, sprzątane, a nierzadko też praca lub relaks) jest wygodne i przyjemnie, nie zrodzi prędzej czy później potrzeby, by coś w nim zmieniać. 

Podstawowym wyznacznikiem czy też miernikiem kuchennej ergonomii jest opracowana w latach 20. zasada trójkąta roboczego. Wszystko sprowadza się tutaj do tego, aby 3 najistotniejsze strefy kuchenne: obszar przygotowywania posiłków (kuchenka), obszar czyszczenia (zlewozmywak) i obszar przechowywania żywności (lodówka) odpowiadały 3 wierzchołkom trójkąta.

• Ramiona trójkąta  roboczego wyznaczają wyraźne ścieżki między tymi punktami.
• Długość każdego ramiona trójkąta wynosi od 120 do 270 centymetrów.
• Żadne ramię trójkąta nie powinno być przecięte jakąkolwiek szafką lub innym urządzeniem.
• Przez trójkąt roboczy w kuchni nie powinien przebiegać żaden większy ruch niezwiązany z wykorzystywaniem tej przestrzeni zgodnie z jej głównym celem. 

Regułę trójkąta roboczego można stosować niezależnie od wybranego układu kuchennej zabudowy: w kuchniach jednorzędowych (galeryjnych), kuchniach dwurzędowych (kambuzowych), kuchniach w kształcie liter „U”, L” i „G” oraz w kuchniach z wyspą. 

Projektując kuchnię, która „ma zostać” z użytkownikiem przez możliwie najdłuższy czas, warto pamiętać także, aby wnętrze miało: 

• Drzwi wejściowe o szerokości przynajmniej 81 centymetrów.
• Korytarz roboczy o długości przynajmniej 106 centymetrów, jeśli z kuchni korzystać będzie jedna osoba, i 122 centymetrów, jeśli z kuchni będą korzystały w tym samym czasie dwie osoby. 
• Korytarz roboczy o szerokości przynajmniej 91,5 centymetra. 
• Zmywarkę w odległości do 90 centymetrów od zlewozmywaka.
• Miejsce do odkładania produktów obok lodówki i kuchenki o szerokości przynajmniej 38 centymetrów 
• Górny rząd szafek na wysokości przynajmniej 60 centymetrów nad płytą gazową/indukcyjną. 
• Kuchenkę mikrofalową na wysokości 7,5 centymetra poniżej wysokości ramion typowego użytkownika. 
• Blaty o łącznej długości 400 centymetrów i głębokości 60 centymetrów z prześwitem pod górnym rzędem szafek o wysokości przynajmniej 38 centymetrów. 
• Główny blat roboczy o długości przynajmniej 76 centymetrów. 
• Miejsce do siedzenia (o ile takie się w kuchni znajduje) o szerokości przynajmniej 61 centymetrów dla każdej z osób. 
• Wolne miejsce po obu stronach zlewozmywaka o szerokości przynajmniej 46 centymetrów z każdej strony. 
• Oświetlenie główne i oświetlenie zadaniowe każdej powierzchni roboczej. 

Ponadczasowa kuchnia – kolory 

W ostatnich kilku sezonach przerabialiśmy mody na kuchnie w wielu odcieniach zieleni, czerwone, turkusowe, bakłażanowe, grantowe, czarne… – a wszystko często z wykorzystaniem efektu zdecydowanego kontrastu. Trendy w kuchennych kolorach zmieniają się jak w kalejdoskopie – to, co dziś jest na czasie, za rok czy dwa staje się wyjątkowo passe. Z całego tego zamieszania zwycięsko zawsze i wszędzie wychodzi jednak prosta, naturalna i neutralna paleta. Ponadczasowe są kuchnie białe (lub biało-czarne,) kremowe, bladoszare, taupe, ziemiście jasnozielone i oczywiście odzwierciedlające prawdziwą barwę drewna. Postawcie na spokojny, stonowany schemat, który będzie świetną bazą do kolorystycznych eksperymentów na poziomie detali. Jeśli lubicie żywsze odcienie, wprowadźcie je w obrębie tekstyliów (zasłon, obrusów, tapicerek, dywaników itp.), akcesoriów i dekoracji – wszędzie tam, gdzie szybko i łatwo możecie coś zmienić, bez konieczności przeprowadzania gruntownego remontu. 

Ponadczasowa kuchnia – materiały 

Do kuchni przenika coraz więcej nowoczesnych, alternatywnych materiałów, na przykład winylowe tapety czy akrylowe lub lakierowane fronty. Najbardziej długowieczne i odporne na chwilowe fascynacje nadal pozostają jednak takie tworzywa jak: ceramiczne płytki, drewno i kamień.

Szczególnie polecane do ponadczasowych kuchni są chociażby blaty ze spieków kwarcowych. Ich elegancka prezencja i wytrzymałość nie odbiegają od litej skały, ale są one znacznie łatwiejsze w użytkowaniu – nie wymagają impregnacji i szczególnej pielęgnacji, są odporne na zarysowania, nie zostają na nich ślady i przebarwienia. 

Kształty i wzory kuchennych płytek, podobnie jak kolory, co i rusz podążają w jakimś innym kierunku. Jodełki, drzazgi, okta- i heksagonalne, motywy organiczne i geometryczne… Nawet nam czasem trudno jest zachować rozeznanie, co aktualnie jest na topie. Do nieśmiertelnej klasyki na pewno jednak możemy zaliczyć płytki metro oraz inne „zwykłe” prostokąty. Wydaje się także, że płytki imitujące marmur to żadne chwilowe zachłyśnięcie, ale nowy standard szyku, który prędko nas nie opuści. 

Ponadczasowa kuchnia – styl szafek 

Ponadczasowe mogą być zarówno kuchnie klasyczne, jak i nowoczesne. Ważne jest jednak, aby czerpać to, co najlepsze, z każdej z tych estetyk. Gdy skłaniacie się bardziej ku tej pierwszej, nie przesadźcie z liczbą ozdobnych akcentów – żłobieniami, wygięciami, frezowaniem, inkrustacjami itp. Dobrym wyborem będą dla Was na przykład absolutnie nieprzemijające szafki kuchenne w stylu Shaker, których fronty składają się z 5 elementów: panelu środkowego i 4 ramiaków. Jeśli preferujecie bardziej współczesne konwencje – gładkie powierzchnie i czyste linie – celujcie we fronty wykończone na półmatowo lub matowo. Błyszczące kuchnie są kuszące, ale po jakimś czasie od strony stricte wizualnej (ciągłe refleksy) i praktycznej (ślady po palcach) robią się one dla użytkowników męczące. 

Ponadczasowa kuchnia – balans 

Kompleksowa zabudowa czy meble wolnostojące? Zamykane fronty czy otwarte półki? Szuflady czy drzwiczki? Oto 3 typowe dylematy, z którymi borykają się osoby urządzające kuchnię. Ponadczasowa kuchnia to kuchnia zaaranżowana w taki sposób, aby każda z tych alternatyw była odpowiednio zrównoważona. 

• Kompleksowa zabudowa, od ściany do ściany, jest ogromnie praktyczna, bo pozwala zagospodarować każdy wolny centymetr pomieszczenia. W nadmiarze tworzy jednak zbyt przytłaczające i sterylne wrażenie. Meble wolnostojące wprowadzają do wnętrza trochę luzu i spontaniczności – czynią kuchnię cieplejszą i bardziej przyjazną. Kiedy jednak oprzemy na nich całą aranżację, w pomieszczeniu może zapanować pewien rodzaj chaosu i niespójności. Dlatego stwórzcie kuchnię, w której oba te rozwiązania bedą sobie towarzyszyły. Na przykład zabudujcie jedną ze ścian, a przy drugiej postawcie lekki stół i krzesła. 
• Zamykane fronty niwelują wizualny bałagan, wprowadzają czystość i ład. Gdy jednak całkowicie zdominują aranżację, kuchnia zyska wygląd wnętrza pustego pudełka lub mydelniczki. Otwarte półki wnoszą do kuchni lekkość – pozwalają pomieszczeniu „oddychać”. Jednak trudno utrzymać na nich porządek. Zaplanujcie więc zabudowę tak, aby znalazło się w niej miejsce dla każdego z tych wykończeń. 
• Szuflady są super wygodne – pozwalają lepiej zorganizować przechowywanie i łatwiej sięgać po potrzebne rzeczy. Ale gdy będzie ich zbyt dużo, zabudowa stanie się mocno sfragmentaryzowana – jakby gęsto pokryta siatką połączeń. Za otwieranymi frontami mieści się więcej przedmiotów niż w szufladach i pozwalają one na tworzenie bardziej spójnych płaszczyzn. Nie są jednak tak komfortowe w użyciu jak wysuwane szuflady. Pamiętajcie więc, aby w Waszej kuchni zagościły oba patenty w odpowiednich proporcjach. 

Ponadczasowa kuchnia – detale 

O tym, czy kuchnia okaże się ponadczasowa czy nie, decyduje także mnóstwo pozornie nieistotnych drobiazgów. Zamiast modnych uchwytów krawędziowych (wycierają się) lub frontów otwieranych przez naciśnięcie, tzw. tip-on (dość awaryjne) wybierzcie uniwersalne i trwałe gałki albo relingi. Postawcie na wysokiej jakości baterię i wygodny, głęboki zlewozmywak. Pamiętajcie, że Wasza sprawność fizyczna będzie maleć wraz z wiekiem. Istotne jest więc, aby obsługa kranu nie wymagała wiele siły. 

Szukajcie armatury z porządną ceramiczną głowicą (np. Silkmove od GROHE), dzięki której regulacja strumienia wody przebiega bardzo płynnie i gładko, oraz pokrytej długowiecznymi i łatwymi w utrzymaniu czystości powłokami. Zainteresujcie się rozwiązaniami ułatwiającymi codzienną pracę w kuchni – być może odpowiednia będzie dla Was wyciągana wylewka lub funkcje bezdotykowe. 

Podsumowanie 

Na zakończenie cytat, który powinien być Waszym hasłem przewodnim podczas urządzania ponadczasowej kuchni. Autorem tych słów jest legendarny projektant Billy Baldwin: 

Bądź wierny własnemu gustowi, bo to, co naprawdę lubisz, nigdy nie wychodzi z mody.