Jak wybrać uchwyty i gałki do szafek kuchennych? 

Uchwyty i gałki do szafek kuchennych to wisienka na torcie każdej aranżacji. Odpowiednio dopasowane, wspaniale podkreślają styl i charakter pomieszczenia. Kupione na chybił trafił, mogą zepsuć nawet najbardziej pieczołowicie wypracowane wnętrze. Czym zatem kierować się przy wyborze gałek i uchwytów do kuchennych frontów? 

Dobieranie gałek i uchwytów do szafek kuchennych. Najważniejsze zasady

Rozmiar

Uchwyty i gałki powinny być dopasowane zarówno do stylu kuchennych mebli (o czym dalej), jak i wielkości frontów. Ogólna – wyznawana przez większość architektów wnętrz i projektantów – zasada jest taka, że im większe fronty szafek i szuflad, tym większe gałki i uchwyty. Najważniejsze jest zachowanie proporcji i harmonii. Jednocześnie zwykle przyjmuje się, że do kuchni urządzonych w sposób bardziej tradycyjny lub przejściowy odpowiednie są uchwyty o długości odpowiadającej 1/3 długości frontów szafek lub szuflad. Do kuchni bardziej nowoczesnych poleca się stosowanie uchwytów dłuższych, w rozmiarze mniej więcej 2/3 długości frontów szafek lub szuflad. 

Układ

Zazwyczaj uchwyty szuflad umieszcza się poziomo, a uchwyty szafek pionowo. Jest to rozwiązanie naturalne, praktyczne i uniwersalne. W kuchniach reprezentujących któryś ze stylów klasycznych po prostu się go trzymajcie. Ale w kuchniach utrzymanych w nowoczesnej stylistyce nie warto stosować tej zasady w sposób automatyczny, odruchowy. Przede wszystkim zastanówcie się, jakie linie dominują w Waszej kuchni. Czy biegną one poziomo czy pionowo? Zobaczcie, jakie wrażenie tworzy kuchenna zabudowa, układ płytek i kolorów. Kiedy jasno widzicie już, czy Wasza kuchnia bardziej pnie się do góry czy rozciąga wzdłuż, możecie zdecydować, czy chcecie tę wertykalność lub horyzontalność podkreślić czy zniwelować. Zorientowane poziomo uchwyty wielu fachowców uznaje za dobry sposób na nadanie kuchni pewnego rodzaju optycznej dynamiki i stworzenie bardziej eleganckiego, wysublimowanego wyglądu. 

Zastosowanie

Wybierając miedzy uchwytami a gałkami, dobrze jest wziąć pod uwagę, jak ciężkie będą szuflady.  W przypadku szuflad wypełnionych dużą ilością garnków czy innych sprzętów, na pewno lepiej od gałek sprawdza się szerokie uchwyty. Gdy front szuflady ma długość powyżej 45 centymetrów, wskazane jest zastosowanie albo uchwytu, albo dwóch gałek. 

Mieszanie

Jednoczesne stosowanie uchwytów i gałek – na przykład: gałki do szuflad i uchwyty do drzwi szafek – nie jest stylistycznym błędem. Ważnej jest jednak zachowanie konsekwencji i wybranie produktów z tej samej linii estetycznej. 

Montaż

A skoro o konsekwencji mowa, przypomnijmy, choć może nie wypada, że rozmieszczenie uchwytów lub gałek powinno być spójne na wszystkich frontach. Oczywiste jest także, że uchwyty lub gałki szafek dolnych umieszczamy na górze, a uchwyty lub gałki szafek górnych na dole. Nie istnieją dokładne zasady, w jakiej odległości od krawędzi frontu otwieranego w bok  powinna być zamontowana gałka lub uchwyt. Ze względu na proste prawa fizyki, czyli działanie mechanizmu dźwigni, wiadomo, że raczej zdecydowanie bliżej niż dalej. O tym, czy będzie to pół centymetra w tę czy tamtą stronę, decyduje estetyka i wygoda – np. dopasowanie do zasięgu ramion. Jeżeli front ma konstrukcję ramową, zdecydowanie najschludniej wyglądają uchwyty przykręcone po środku tego elementu. Uchwyty szuflad i szafek otwieranych do góry lub w dół montujemy centralnie. 

Jakie są rodzaje uchwytów do szafek kuchennych?

Najczęściej stosowany podział uchwytów do kuchennych frontów wygląda następująco:

• Uchwyty tradycyjne, mające postać mniej lub bardziej finezyjnego łuku, czy też po prostu nieco spłaszczonej liter „C”. 

• Uchwyty relingowe, nawiązujące do listw biegnących wzdłuż krawędzi pokładu jachtu, przypominające kształtem poręcze gimnastyczne(?); opcja o prostej, oszczędnej prezencji, bardzo obecnie modna. Uchwyty relingowe mogą być montowane tak poziomo, jak i pionowo. Nic nie stoi także na przeszkodzie, aby w ramach jednego wykończenia stosować uchwyty tego rodzaju w różnych długościach; np dłuższe do szuflad i krótsze do szafek. Uchwyty relingowe mogą mieć przekrój płaski lub rurowy. 

• Uchwyty krawędziowe, które jakby „wychodzą” ze wnętrza szafki lub szuflady na zewnętrz; mogą mieć przekrój w kształcie litery „L” lub „C”. Uchwyty krawędziowe często dostępne są jako profile o długości kilku metrów, które można dociąć i dopasować do rozmiaru swojej szafki, nawet najbardziej niestandardowej. Rozwiązania tego typu jest dyskretne, wyjątkowo lekkie i nieprzytaczające, także w małych kuchniach. 

• Uchwyty muszlowe lub tzw. cup handles – obie nazwy, polska i anglojęzyczna, są jednakowo zasadne, bo kształt tych charakterystycznych uchwytów to właśnie jakby wstająca z frontu muszelka lub połówka naczynia. 

• Uchwyty wpuszczane, składające się z elementu wklejonego w głąb mebla. Uchwyty wpuszczane wymagają wykonania we froncie szerszego otworu, co jest znacznie trudniejsze i bardziej czasochłonne niż po prostu wywiercenie dziur pod śruby, jak jest to w przypadku innych rodzajów uchwytów. Ale możemy uzyskać dzięki nim atrakcyjny efekt praktycznie płaskich powierzchni. 
• Tip-on/Push to Open, czyli szafki bez uchwytów, otwierane przez naciśnięcie frontu. 

• T-Bar, a więc rozwiązanie pośrednie miedzy gałką a uchwytem; nazwa wprost nawiązuje do formy tego typu wykończenia: litery „T”. 

• Inne – do alternatywnych rozwiązań zaliczmy na przykład zyskujące obecnie coraz większą popularność uchwyty w postaci skórzanych „pasów” lub „pętelek”. 

Jakie są rodzaje gałek do szafek kuchennych?

Gałki do szafek kuchennych mogą mieć postać kuli, walca z wycięciem pod palec, odwróconego stożka bądź okręgu, elipsy, prostokąta, kwadratu na stópce (różne „grzybki”); mogą być zupełnie proste albo bogato zdobione, malunkami czy ornamentami. Wobec powyższego, właściwie jedynym obiektywnym i rzeczowym podziałem gałek do szafek kuchennych będzie ten skoncentrowany na ich rozmiarze: 

• Gałki o średnicy do 20 milimetrów to gałki małe. Miniaturowe gałki to wyjątkowo subtelne, ale pociągające ozdoby, niczym kolczyki typu sztyft. Warto jednak pamiętać, że do otwierania szafek lub szuflad wyposażonych w tak małe elementy potrzebne są sprawne palce; małe dzieci lub osoby ze schorzeniami stawów mogą mieć tutaj poważne problemy.

• Gałki o średnicy od 20 do 40 milimetrów to gałki średnie. Większość dostępnych w sklepach gałek mieści się właśnie w tym przedziale. Gałki takie odruchowo chwytami dwoma palcami: kciukiem i palcem wskazującym, niekiedy pomagając sobie palcem środkowym. 

• Gałki o średnicy powyżej 40 milimetrów to gałki duże. Duże gałki, mimo że nadal są rozwiązaniem punktowym, wychodzą poza kategorię ozdób skromnych i nienarzucających się. To mocny, zdecydowany akcent, który natychmiast przykuwa uwagę. Do uchwycenia dużej gałki potrzebne jest rozwarcie całej dłoni – dla niektórych użytkowników będzie to bardzo wygodne, dla innych nie. 

Z czego mogą być wykonane uchwyty i gałki do szafek kuchennych?

Gałki i uchwyty powstają z szerokiej gamy materiałów. Najpopularniejsze są różne stopy metali: mosiądz, nikiel, cyna, brąz i oczywiście aluminium. Możemy wybrać także uchwyty i gałki ceramiczne (w tym porcelanowe), szklane (w tym kryształowe), drewniane, z tworzywa sztucznego lub skóry. Podejmując decyzję, kierujmy się nie tylko ich wyglądem, ale także trwałością i funkcjonalnością. Przykładowo: okucia mosiężne i z brązu są długowieczne i wykazują naturalne działanie antybakteryjne. Aluminium jest bardzo łatwe w utrzymaniu czystości, czego nie da się już raczej powiedzieć o skórze. 

Jakie wykończenie mogą mieć uchwyty i gałki do szafek kuchennych? 

Obok rodzaju, rozmiaru i tworzywa kluczowym parametrem przy wyborze uchwytu lub gałki jest sposób wykończenia. Wachlarz możliwości również pod tym względem jest bardzo szeroki. Spotkamy gałki i uchwyty wykończone na wysoki połysk, matowe, szczotkowane, satynowe, polerowane, przecierane olejem, malowane, lakierowane, postarzane, antyczne itp. 

Jak dopasować uchwyty i gałki do stylu kuchni? 

Jakie uchwyty i gałki do kuchni w stylu skandynawskim? 

Typowym (żeby nie powiedzieć: oklepanym) wyborem do kuchni w stylu skandynawskim o białych frontach są uchwyty łukowe (zwykle w typie „kutego żelaza”) lub relingowe w kontrastującej czerni, ewentualnie satynowe aluminium. Takie połączenie prezentuje się zupełnie w porządku, ale jeśli oryginalny styl skandynawski chcemy odtworzyć nieco wierniej, postawmy na proste, białe gałki w średnim lub dużym rozmiarze. 

Jakie uchwyty i gałki do kuchni w stylu loft?

Wyeksponowane elementy konstrukcyjne (cegła lub beton, rury, instalacje itp.) plus pewna surowość stylu loftowego znakomicie komponują się z długimi, wyrazistymi uchwytami relingowymi lub krewędziowymi. 

Jakie uchwyty i gałki do kuchni w stylu rustykalnym?

Kuchnie w stylu rustykalnym – angielskim, prowansalskim, cottage, farmerskim itp. – bardzo lubią się z uchwytami muszelkowymi i porcelanowymi gałkami. Odpowiednie będą wykończenia w kolorze mahoniowego brązu, miedzi lub mosiądzu. Wybierajmy materiały, które mają tendencję do tworzenia się naturalnej, podkreślającej wiejski charakter aranżacji patyny. 

Jakie uchwyty do kuchni w stylu tradycyjnym?

Do drewnianych (fornirowanych lub w drewnopodobnej okleinie) frontów ozdobionych ramkami, żłobieniami, frezowaniem czy szklanymi wstawkami znakomicie pasują okucia z brązu. Pamiętajmy, że kuchnie w stylu tradycyjnym definiuje detal, szczegół. Dlatego nie bójmy się rozwiązań ozdobnych, fantazyjnych. 

Jakie uchwyty do kuchni w stylu nowoczesnym?

Kuchnie w stylu nowoczesnym bazują na prostych, zorientowanych poziomo liniach i czystych, gładkich płaszczyznach. Najbardziej adekwatne dla takiej estetyki będą rozwiązania bezuchwytowe; klasycznym wyborem są w także uchwyty relingowe (zwłaszcza poziome, o czym pisaliśmy wyżej). W nowoczesnych kuchniach świetnie sprawdza się stal nierdzewna, wykończona na wysoki połysk lub szczotkowana. Aby uzyskać jednolity, spójny wygląd, z którym utożsamia się nowoczesne kuchnie, formę uchwytów do frontów warto dopasować do uchwytów kuchennych sprzętów, np. piekarnika.