Czym jest design? Poznaj krótką historię projektowania [vol.5]

Racjonalne kuchnie inspirowane funkcjonalnymi kuchniami statków i pociągów powoli odchodzą do lamusa. W Ameryce lat 30. XX wieku w miejsce kuchni przypominającej sterylne laboratorium pojawia się kuchnia, będąca reprezentacyjnym sercem domu. Dodatkową pomoc w codziennych obowiązkach oferuje także elektryczność…

Od gospodyni do pani domu

Międzywojenna kuchnia amerykańska przestała przypominać popularną dotąd kuchnię racjonalną, funkcjonalną, działającą niczym laboratorium, w którym kobieta ubrana w biały fartuch pracuje w ciszy i skupieniu z dala od pozostałych domowników. Zamiast tego, domowe centrum dowodzenia ewoluowało w stronę kolorowego, tętniącego życiem serca domu, w którym atrakcyjna pani domu ubrana w sukienkę lub piękny fartuszek, z uśmiechem serwuje dania, podając je przez okienko wychodzące na jadalnię.
 

Grupa docelowa – amerykańskie panie domu

To właśnie amerykańskie kobiety stały się centrum zainteresowania ówczesnego wzornictwa, które zaczęło produkować z myślą o nich i dla nich. Taśmy produkcyjne opuszczały przede wszystkim urządzenia elektryczne, które reklamowano jako sposób na zaoszczędzenie czasu na domowych obowiązkach. Do urządzeń cieszących się szczególną popularnością wśród amerykańskich pań domu należały:

• lodówki,
• ekspresy do kawy,
• noże elektryczne,
• odkurzacze (najpopularniejszym modelem był opływowy Model 150 Henry’ego Dreyfussa),
• miksery kuchenne,
• żelazka (pierwsze zaprojektowane zostało przez Christiana Barmana w 1936 roku w Anglii i miało opcję regulacji temperatury).

 

Projekty Henry’ego Dreyfussa

Lodówka obiektem pożądania

Rozwój elektryczności znacznie ułatwił amerykańskim gospodyniom domowym codzienne obowiązki. W domach coraz częściej zaczęły pojawiać się wspomniane urządzenia elektryczne, które przyspieszały prace domowe, a często nawet zmieniały cały proces ich wykonywania. Najbardziej zaś pożądanym urządzeniem Ameryki lat 30. stała się lodówka.
 

Lodówka Coldspot – nowy, lepszy model

O ile pierwsze modele lodówek wykonywane były z drewna, o tyle późniejsze ich wersje (powstałe w latach 1923-1933) projektowano z uwzględnieniem zasad wzornictwa przemysłowego – były więc metalowe i bardziej atrakcyjne wizualnie. Najpopularniejszy ówcześnie model lodówki – Coldspot – stał się w latach 30. nie tylko urządzeniem domowym pełniącym praktyczną funkcję, ale także dowodem statusu społecznego i trendem obecnym w każdej modnej kuchni.

Lampa przegubowa – innowacja XX wieku

Początki XX wieku przyniosły światu także inne wynalazki – żarówka Thomasa Edisona umożliwiła oświetlanie wnętrz w sposób bardziej kontrolowany, niż pozwalały na to lampy gazowe. Jednak tym, co szczególnie zrewolucjonizowało życie domowe, były projekty pierwszych lamp przegubowych. Pierwsza z nich – Anglepoise – skonstruowana została w 1932 roku przez George’a Cawardine’a. Lampa wyposażona została w system prętów, pozwalających na ruszanie ramieniem zakończonym kloszem z żarówką, i tym samym regulowanie strumienia światła. Anglepoise była symbolem funkcjonalności, wkrótce więc zaczęła pojawiać się nie tylko w gabinetach lekarskich czy biurach, ale także w domach.
 

W kolejnej części cyklu Czym jest design? Poznaj krótką historię projektowania odpowiemy na pytanie, jak zmieniło się wzornictwo po wybuchu II wojny światowej, i czy w świecie ogarniętym wojną pozostało miejsce na osobistą ekspresję bogacących się społeczeństw.