Sztuka rozwałki. Część 2: Usuwamy stare farby i tapety ze ścian i sufitów

Samodzielne przygotowanie ścian do remontu bywa męczące i czasochłonne. Ale dzięki sprawdzonym patentom na skrobanie starych farb i zrywanie tapet praca może pójść gładko, a nawet zapewnić nieco satysfakcji z radosnej destrukcji.

Kontynuujemy nasz cykl nietypowych artykułów DIY, w których zamiast pokazywać Wam, jak coś fajnego stworzyć, opowiadamy, jak skutecznie i z rozmachem coś zniszczyć, zdemontować i usunąć. Samodzielne przygotowanie mieszkania do remontu to dobry sposób, by za jednym zamachem: obniżyć nieco koszty remontu, doświadczyć satysfakcji z pracy włożonej w powstanie pięknego wnętrza i trochę się wyżyć w zmaganiach z nieustępliwą materią…

W poprzedniej części zaprezentowaliśmy technikę skuwania starych płytek ściennych i podłogowych. Teraz zabieramy się za inne pokrycia ścian (i sufitów): stare farby i tapety. Skrobanie farby i zrywanie tapet nie należą ani do najprzyjemniejszych, ani do najłatwiejszych czynności. Ale gdy chcemy odnowić ściany – przez gipsowanie i malowanie lub samo malowanie – najczęściej musimy się z tymi wyzwaniami zmierzyć. Dzięki naszym poradom na pewno nie spędzicie wielu morderczych godzin ze szpachelką w ręku, a schodząca całymi płatami farba lub tapeta powinny zapewnić Wam nawet odrobinę „demolkowego zadowolenia”.

Jak usunąć starą farbę ze ściany?

W pierwszej kolejności musimy oszacować, co aktualnie się na tej ścianie znajduje i wiedzieć, czym zamierzamy ją później pokryć.

Gdy tylko odświeżamy nowe lub niedawno remontowane mieszkanie, a ściany nie były już wcześniej wielokrotnie malowane, prawdopodobnie możemy zostawić obecną powłokę na swoim miejscu. Nowoczesne farby wodorozcieńczalne (emulsyjne, lateksowe) można bez przeszkód nakładać warstwa na warstwę. Aby malowanie było szybkie i efektywne, dobrą praktyką jest jednak wcześniejsze umycie ścian. Najlepszym i najtańszym środkiem na usunięcie brudu, kurzu i tłuszczu ze ścian i sufitów jest wymieszane w wodzie mydło malarskie.

Kiedy bezwzględnie trzeba zeskrobać starą farbę przed położeniem nowej? 

• Gdy stara farba się łuszczy. Jest to objaw typowy dla farb emulsyjnych nałożonych na źle przygotowane podłoże. Starą farbę można usuwać miejscowo, czyli tylko tam, gdzie widzimy, że odłazi ona od ściany. Dla spokoju i lepszego efektu końcowego, warto jednak zainwestować trochę więcej czasu i wysiłku i pozbyć się całej starej warstwy farby.
• Gdy stara farba jest farbą klejową. Jeśli nie usuniemy farby klejowej ze ściany, w czasie malowanie będzie się ona nawijała na pędzel lub wałek.
• Gdy stara farba jest farbą olejną lub inną pobłyskująca powłoką. Na tym rodzaju farby nowa powłoka nie będzie się chciała trzymać.

Sposoby usuwania starej farby ze ścian

• Usuwanie starej farby na sucho. Najprostsze, ale najmniej skuteczna i najbardziej pracochłonna metoda. Od razu przejdźmy więc do kolejnych.
• Usuwanie starej farby na mokro. „Sekretem” tej metody jest uprzednie rozmiękczenie starej warstwy farby. Jest to skuteczny sposób na ułatwienie sobie pracy w przypadku farb akrylowych, kredowych i wapiennych. W najprostszym wariancie w ciepłej wodzie rozpuszczamy szare mydło (farby klejowe lepiej namoczyć samą wodą bez dodatków). Tak przygotowany roztwór nanosimy szerokim pędzlem na ściany i czekamy – kilka/kilkanaście minut – aż zacznie pracować. Wtedy wkraczamy do akacji ze szpachelką lub specjalną skrobaczką/skrobakiem do farb. Skrobaki do farb, które można kupić w każdym markecie budowlanym za ok. 20, zł, dzięki dłużej rączce i wymiennym bardzo ostrym ostrzom (jak do noży introligatorskich) w porównaniu ze szpachelką są wygodniejsze i nie wymagają tyle siły. Zamiast mydła możemy użyć także różnych środków chemicznych, sprzedawanych najczęściej pod nazwą „zmywacz do farb”. Preparaty takie zwykle mają postać żelu. Po naniesieniu ich na ścianę, czekamy aż farba spęcznieje i przystępujemy do skrobania.

• Usuwanie starej farby przy pomocy szlifierki lub wiertarki ze szczotką drucianą. Jest to dość często wybierana metoda, gdy trzeba się pozbyć starej farby olejnej. Przygotujcie maseczkę na twarz, bo bez pyłu się nie obejdzie.
• Usuwanie starej farby przy pomocy opalarki. W ten sposób można usuwać farby z powierzchni metalowych i drewnianych. Ale niektórzy odważniejsi fachowcy wybierają to rozwiązanie także do powłok na otynkowanych ścianach. Pamiętajcie tylko, że opalarki nie można używać do farb emulsyjnych i klejowych, a w czasie nieuważnej pracy łatwo o oparzenia. Pod wpływem wysokiej temperatury farba zaczyna pęcznieć i łatwo zeskrobać ją szpachelką. 

Jak zrywać tapety?

Sposoby na zrywanie starych tapet w dużej części są podobne do tych wymienionych wyżej. I w tym przypadku mamy do wyboru metodę na sucho i na makro, i znów metoda na sucho jest najmniej efektywna.

• Najczęściej stosowanym sposobem jest namoczenie tapety wodą (pędzlem lub gąbką), pozostawienie jej na kilka minut, aż porządnie nasiąknie i zrywanie tapety przy pomocy szpachelki. Często odchodzi wówczas tylko pierwsza warstwa tapety i proces namaczanie trzeba powtarzać kilkukrotnie.
• Popularnym domowym sposobem na zrywanie tapety jest pokrycie jej wodą z octem. Zdaniem części wykonawców metoda ta nie przynosi jednak lepszych rezultatów niż użycie zwykłej, czystej wody.
• Również do usuwania tapet możemy skorzystać z pomocy chemicznych preparatów. Po zastosowaniu takich środków tapety rzeczywiście ładnie się odklejają. I tutaj należy tylko pamiętać o szkodliwym działaniu zawartych w nim substancji – chronić oczy i drogi oddechowe, a po skończonej pracy dobrze wywietrzyć pomieszczenie.
• Parownice do tapet. Zrywanie tapet z pomocą parownicy jest metodą dość drogą (ceny urządzeń zaczynają się od ok. 150 zł), ale naprawdę skuteczną. Parownice do tapet mają dysze zakończone specjalną szeroką nasadkę, którą przejeżdża się po powierzchni tapety. Pod wpływem pary tapeta gładko odchodzi od ściany. Niektórzy stosują ten sam mechanizm także i bez parownicy do tapet – sięgając po prostu po żelazko parowe. Ze względów bezpieczeństwa lepiej jednak darować sobie takie eksperymenty. 

Ile możemy zaoszczędzić, samodzielnie usuwając farby i tapety?  

Jak podaje portal kb.pl średnia cena zrywania tapet w całej Polsce wynosi 7,98 zł/m2 brutto, a skrobania farby – 7,53 zł/m2 brutto.