Jak budować ekologicznie? Ekologiczne domy to nie tylko mniejsze zapotrzebowanie na energię cieplną, ale także materiały, z których zostały zbudowane!
Domy ekologiczne – energooszczędne, pasywne, samowystarczalne – to coraz popularniejszy, także w Polsce, trend. O tym, czy dom będzie sklasyfikowany jako ekologiczny, czy nie, decyduje jednak wyłącznie poziom zapotrzebowania na energię do ogrzewania. Dla domu energooszczędnego jest to mniej niż 70 kWh/m²·rok. A dla domu pasywnego mniej niż 15 kWh/m²·rok. Dla spełnienia takich standardów wymagane jest, by ściany, okna i drzwi charakteryzowały się odpowiednimi współczynnikami przenikania ciepła.
Ściany zewnętrzne domu energooszczędnego powinny mieć współczynnik przenikania ciepła mniejszy niż 0,2 W/(m2·K), a domu pasywnego – mniejszy niż iż 0,12 W/(m2·K). Okna domu energooszczędnego powinny mieć współczynnik przenikania ciepła mniejszy niż 1,3 W/(m2·K), a domu pasywnego – mniejszy niż 0,8 W/(m2·K).
Ale uzyskanie takich współczynników jest niezależne od rodzaju budulca. Wszystko zależy od odpowiedniej izolacji i uszczelnień. O ekologicznym budownictwie warto jednak myśleć szerzej. Uwzględnić nie tylko to, ile energii i wody będzie zużywał nowy dom, ale także to, z czego on powstanie – i jaki wpływ na środowisko wywarły te materiały.
Co to są ekologiczne materiały budowlane?
Ekologiczne materiały budowlane można analizować pod różnym kątem. Liczy się jego pochodzenie, skład (szczególnie zawartość szkodliwych substancji, np. lotnych związków organicznych), lokalizacja surowca i zakładu przetwórczego (im dalej od miejsca budowy, tym większa emisja CO2 przy jego transporcie). Nie mniej ważne są proces powstania materiału i jego potencjalna utylizacja (ilość odpadów produkcyjnych, potencjał recyklingowy), trwałość i sposób eksploatacji produktu, jego wpływ na użytkownika i środowisko podczas montażu i konserwacji.
Ekologiczność materiałów budowlanych zwykle ciężko jednak zmierzyć. Bo producenci – chociaż powoli zmienia się to na lepsze – raczej niechętnie chwalą się informacjami, jaką emisję CO2 i SO2 powoduje produkcja i rozkład danego materiału budowlanego. A dane tego rodzaju bywają niepokojące.
Np. światowa produkcja cementu odpowiada za roczną emisję CO2 na poziomie 2,5 Gt CO2! Wyprodukowanie jednej tomy cementu to 900 kg dwutlenku węgla trafiającego do atmosfery.
Naturalne ekologiczne materiały budowlane
Drewno
Drewno jest zapewne pierwszym budulcem, jaki przychodzi Wam do głowy w kontekście ekologicznych materiałów budowlanych. Drewno wciąż okazuje się jedynym materiałem budowlanym odznaczającym się ujemną emisją CO2. Oczywiście łatwo tu postawić zarzut, że „co to za ekologia, kiedy do pozyskania drewna trzeba wycinać tak cenne zasoby leśne”. Dlatego warto zwracać uwagę, czy drewno – które wykorzystujemy do budowy konstrukcji szkieletowej lub elewacji budynku – zostało pozyskane w zrównoważony sposób. Poświadczeniem tego faktu jest m.in. certyfikat FSC, czyli FOREST STEWARDSHIP COUNCIL (FSC).
Ziemia
Czy jeden z najstarszych znanych człowiekowi (już od neolitu) materiałów budowlanych we współczesnym budownictwie może znaleźć jeszcze jakieś zastosowanie? Okazuje się, że tak, i to bardzo interesujące. Ubitą ziemie można wykorzystywać nie tylko do budowy „prostych lepianek”, ale też przy tworzeniu oryginalnych i w pełni funkcjonalnych projektów architektonicznych.
Słoma
Czy wiecie, że współczynnik przenikania ciepła sprasowanej słomy jest podobny do tego, jaki charakteryzuje styropian i wełnę mineralną, czyli ok. 0,04 W/(m2·K). Słomiane bele – wstawione w drewnianą kratownicę – mogą być doskonałym wypełnieniem ścian albo dachów.
Szkło
Szkło to jeden z nielicznych materiałów budowlanych, przy którego produkcji nie zużywa się dużej ilości energii. Dodatkowo może być przetwarzane niemalże bez końca. Jedną z takich przetworzonych form jest szkło piankowe – powstające prze połączenie roztopionej „stłuczki szklanej” z materiałami pianotwórczymi. Zagęszczone szkło ma współczynnik przenikania ciepła na poziomie 0,08 W/(m2·K). Można je stosować do ociepleń ścian, stropów, stropodachów i podbudowy płyt fundamentowych.
Coś z zupełnie innej beczki…
Projektanci i architekci wciąż eksperymentują z kolejnymi naturalnymi materiałami, które sprawdziłby się w budownictwie. Wykorzystywanie bambusa – nawet w naszej szerokości geograficznej – nikogo już właściwie nie dziwi. Ale co powiecie np. na domy zbudowane częściowo z grzybni lub konopi indyjskich. Tak! Takie pomysły już są realizowane!
Ekologiczne materiały budowlane z recyklingu
Cegły z odzysku/rozbiórki
Produkcja cegieł, chociaż całkowicie z naturalnych surowców, pochłania bardzo dużo energii. Dlatego warto rozważyć sięgniecie po ceramikę z rozbiórki. Takie cegły są zwykle nawet ponad dwukrotnie tańsze od standardowych! Trudnością, która trzeba wziąć pod uwagę, jest konieczność oczyszczenia cegieł z rozbiórki ze starej zaprawny.
Ocieplenie z włókien celulozowych i bawełnianych
Do produkcji takiej izolacji w aż 80% wykorzystuje się surowce z recyklingu. W przypadku włókien celulozowych jest to papier gazetowy z dodatkiem soli borowych.
Plastikowe elementy z recyklingu
Na rynku budowlanym znajdziemy wiele tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu. Przede wszystkim będzie to PCV stosowane w ramach okiennych, rurach, rynnach i różnego rodzaju kratownicach.
Ekologiczne budowanie. Ogólne zasady
- Sięganie po lokalne materiały.
- Używanie materiałów, które nadają się do recyklingu.
- Projektowanie budynków z trwałych materiałów, które będą wymagała częstych napraw i remontów.
- W przypadku rozbiórki ważna jest segregacja różnych materiałów.
Czy ten artykuł był przydatny?
Dziekujemy za opinie :)
Dlaczego ten artykuł nie był przydatny?
- Artykuł był za krótki
- W artykule było za mało zdjęć
- Artykuł nie wyczerpał tematu
- Z artykułu nie dowiedziałem/dowiedziałam się niczego nowego
